Тырышларга замана авырлыклары киртә түгел

Бөтендөнья ярминкәсендәге тарих
1995 елда Санкт-Петербург шәһә­рендәге “Русия фермеры” Бөтендөнья яр­минкәсенә иле­безнең төрле төбәк­ләреннән авыл хуҗалыгы продукциясе җитештерүчеләр җыела. Алар арасында безнең район фермеры Вәсим Кәримов та була. Чараны ачу тантанасында президиумда утырган CNN хә­бәр­чесе “Илебез юкка чыгып бара, диләр. Шул дөресме? – дигән четерекле сорау бирә. Сорау бик урынлы, чөнки 1990 елларда Русиядә туым бик түбән була. Русия фермерлары берлеге рәисе Владимир Башмачников журналистка җавап итеп, самолетта Башкортстан фермеры Вәсим Кәримов белән бергә очуы турында сөйли. Аның ху­җа­лыгында эшләр көйле баруы, ә гаиләдә яңарак кына дүртенче сабыйлары тууы турында да әйтә. Владимир Федорович сүз­не үзенең танышына бирергә тәкъдим итә. Безнең якташыбыз оялып тормый, телевизион камера микрофонына үзенең эшләре турында сөйли. Вәсим Кәримовның сүзләрен ачык ярминкәдә катнашкан Анатолий Собчак та хуплый. Мондый дәлилләр китергәч, журналист тынып кала.
Чөгендер үстерү отышлы иде
Вәсим Кәримов Варшавка авылында туып-үсә. Армиядә хезмәт итә, Башкорт дәүләт авыл хуҗалыгы институтын тә­мамлап, зооинженер һөнәре алып чыга һәм Шәйморатов исе­мен­­дәге колхозга эшкә урнаша. Үзгәртеп кору чорында фермерлык белән шөгыльлә­нергә карар итә. 1990 еллар урталарында Вәсим Фәрит улы­­ның хуҗа­лыгында эшләр көйләнгән була, ә гаиләдә дүрт бала үсеп килә.
– 1991 елда Ельцин фермер хуҗа­лыклар турында Указга кул куя. Ул вакытта мин хуҗалыкта 120 баш дуңгыз асрый идем инде. Апрель аенда 34 гектар җир биләмәсе алдым һәм районда тәүгеләрдән булып фермер булып киттем. Бер елдан соң янә 80 гектар җир өстәдем. Анда, нигездә, шикәр чөгендере үстердем. Ул вакытта бу культураны кул көче белән утый, сирәкли һәм чистарта идек. Ә Карлыман заводы шикәр комы җитештерү буенча республикада тәүге заводларның берсе иде, - ди әңгәмәдәшчем.
Шикәр чөгендер үстерү отыш­­лы булып чыга. Ягулык-майлау материал­ларының хаклары бик кыйммәт түгел, про­дукция кабул итү пункты да якында гына. Әлбәттә, авырлыклар да булмый түгел, була. Товарны тапшыру өчен өчәр көн чиратта торырга туры кил­гән чакларны Вәсим Фәрит улы яхшы хә­терли. 2003 елга кадәр ул шикәр чөгендере үстерә, ә Карлыман шикәр заводы үз эшчәнлеген туктаткач, илдәге хәл үзгәргәч, эшнең яңа юнә­леше турында уйланырга туры килә.
Теплица хуҗалыгы
Кәримовлар Туймазыда теплицаларында кыяр, помидор, укроп үстерү белән шөгыль­ләнүче фермер Латыйповлар белән дус була. Бервакыт Вәсим Фәрит улы анда барып, тәҗрибә тупларга тәвәккәлли. Аннан кайткач, Варшавка авылында теплицалар төзергә, дигән карарга килә. Ул вакытта фер­мер­ның теләген элекке район баш­лыгы Хәмзә Рәис улы Әх­мә­тов та хуплый. Теплицаны җы­лыту өчен газ үткәрергә кирәк була. Проект, смета төзелә һәм бер елдан соң теплица эшли дә башлый. Районда яшәүчеләр урындагы кибет­ләрдә сатылган тәмле кыяр һәм помидорларны әле булса хәтер­лидер.
– Тәүдә эшләребез бик уңай­лы барды. Ул вакытта газга хаклар әлеге кебек кыйммәт түгел иде. Продукцияне Гурьев базасына, район кибетләренә сатуга куя идек. Кайбер чакта көненә 3,5-4 тонналап кыяр җыеп ала идек. 2008 елдагы кризис үсеш темпын бозды. Энергоресурсларга хаклар артты, ә кыяр һәм помидорларныкы шул килеш калды. 2011 елда теплицаларны ябарга булдык, – ди Вәсим Кәримов.
Ит һәм сөт
2016 елда фермер “Мал үр­четү һәм симертү буенча гаилә терлекчелек фермаларын үсте­рү”га грант алуга ирешә. Симменталь токымлы 45 баш тана сатып ала. Әлеге вакытта Кәри­мовларның көтүендә 87 баш мал исәпләнә.
- Минем 132 гектар җир биләмәм бар. Мал азыгы культуралары үстерәм, техника паркым үземнеке. Шул көннәрдә язгы чәчү эшләрен тәмамладык. Грантны мал симертү өчен алган идем, ләкин киләчәктә сыерлар үрчетергә, сөт алу юнәлешен үс­те­рергә ниятлим. Район үзәген­дә­ге кибетләрдә безнең про­­­­­­дукция “Варшавка сөте” маркасы астында сатыла, - ди Вәсим Фәрит улы.
Вәсим Кәримов 30 ел дәва­мында туган җирендә фермерлык белән шөгыльләнә. Тор­мыш иптәше Наҗия аның тугры ярдәмчесе. Өч кызлары күптән үзаллы яши, уллары университетны тәмамлый, тор­мыш­­л­арына шатлык өстәп оныка­лары үсеп килә. Вәсим Фәрит улы тормышта булган төрле хәл­ләр­не көлеп искә ала. Бу кешенең көр күңеллелеге, эшсөярлеге, оптимист булуы хәйран калырлык. Ничә тапкыр аңа яңа эш башларга туры килгән, ләкин ул авырлыклардан куркып тормаган, алга баруын дәвам иткән.
– Мин авыл малае. Әти-әнием дә гомер буе колхозда тир түктеләр. Әтием ат караучы бул­ды. Мин дә атлар яраттым. Фермерлык белән шөгыль­ләнүем акча өчен генә түгел, ә күңел таләбе ул. Җирне яратам һәм аны ташларга җыенмыйм, - ди фермер.
Әлфия ӘХМӘДУЛЛИНА.
Реклама хокукында.